Talent van het jaar

Volgens Serena Williams bepaalt niet het aantal overwinningen de status van kampioenen, maar hoe zij herstellen van tegenslagen. Het leren omgaan met onvermijdelijke nederlagen, waaronder niet-voor-mogelijk-gehouden verliespartijen en debacles, is essentieel voor de ontwikkeling van iedere topsporter, inclusief NGF talent van het jaar 2016 Dewi Weber.

Serena Williams wordt door velen gezien als de beste tennisster ooit. Na haar overwinning op Wimbledon 2016 deelt ze samen met Steffie Graf het record aantal grand slam single titels (22). In 2013, bijvoorbeeld, werd ze met haar 6-4 6-4 overwinning op Maria Sjarapova in de tennisfinale van Roland Garros 2013 de oudste winnares ooit van dit grand slam toernooi (een record dat ze in 2015 op 33-jarige leeftijd verbeterde). Na afloop van de finale in 2013 had ze een voor haar passende omschrijving van haar glanzende carrière: Niet het aantal overwinningen bepaalt de status van de kampioen, maar hoe zij herstelt van de tegenslagen.” Zij doelde daarbij op een reeks van tegenslagen die ze gedurende haar loopbaan te verwerken heeft gekregen. Zo werd in 2003 haar zus Yetunde Price vermoord en in 2010 liep ze op onfortuinlijke wijze een gecompliceerde voetblessure op, gevolgd door een longembolie (bloedklonters in beide longen) waardoor ze naar eigen zeggen de dood in de ogen had gekeken.

Inderdaad, effectief omgaan met tegenslag is onmiskenbaar belangrijk voor sporters die de top willen bereiken. Nu zal (gelukkig) niet iedere topsporter te maken krijgen met zulke extreme tegenslagen als die van Serena Williams, maar leren omgaan met onvermijdelijke nederlagen, waaronder niet-voor-mogelijk-gehouden verliespartijen en debacles, is essentieel voor de ontwikkeling van iedere topsporter.

Neem het Groningse golf-talent Dewi Weber. Op 17-jarige leeftijd mocht ze in mei 2013 debuteren in het Deloitte Ladies Open, onderdeel van de Ladies European Tour, het hoogste professionele circuit voor damesgolfers in Europa. In de eerste ronde speelde ze tot en met de achtste hole best goed. Maar toen kwam de par-4 negende! Daar sloeg ze de bal out-of-bounds, in het water, en eindigde met een 3-put, met als gevolg een 9 op de scorekaart. In het tweede deel van haar ronde liep de score gestaag op tot 90, 17 slagen boven par! De volgende dag mocht ze niet meer starten wegens te ruime overschrijding van het baangemiddelde. De wedstrijd waar ze zo naar had uitgekeken, waar ze wilde kijken waar ze stond op dit niveau, en waar ze vooral ook van wilde genieten, eindigde in een blamage. Voor de eerste keer op zo’n hoog podium, waar je dus ook diep vanaf kunt vallen.

Dit zijn sleutelmomenten in een sportcarrière waar sporters meer dan eens mee te maken krijgen. Blijf je dan hangen in negatieve gevoelens en schaamte? Kun je het accepteren en je vervolgens richten op de factoren waarvan je kunt leren? Wat gebeurde er precies? Wat dacht je? Waarom maakte je die keuze? Hoe kun je een volgende keer je focus terugvinden? Hoe word en blijf je ontspannen? Hoe raak je je negatieve gedachten kwijt? Hoe pep je jezelf op? Eerlijk ingaan op deze vragen is van belang om van de zware tegenslag oprecht een leerervaring te maken met als doel de mentale weerbaarheid te versterken. Dat wil zeggen, je gebruikt de tegenslag om uiteindelijk (mentaal) sterker te worden, om nog beter te weten wat je ècht wilt, om je emoties tijdens de wedstrijd in de toekomst nog beter te leren beheersen, om uiteindelijk met nog meer zelfvertrouwen en overtuiging de wedstrijd in te gaan, om tijdens de wedstrijd nog betere beslissingen te nemen, en om je nog beter af te sluiten van negatieve interne en externe factoren.

Of je hierin slaagt, moet je toetsen in nieuwe wedstrijden met druk op de ketel. Een week na het debacle, begin juni 2013, won Dewi haar matchplay wedstrijd tegen Karlijn Zaanen in de halve finale van het Nederlands kampioenschap voor clubteams, en stelde ze in de finale een dag later op indrukwekkende wijze een punt veilig in haar matchplay wedstrijd tegen Anne van Dam. Mede daardoor veroverde het eerste damesteam van de Noord Nederlandse Golf & Country Club een historische tweede plaats in de nationale damescompetitie 2013. Het jaar daarop, in 2014, nam ze revanche op de Deloitte Ladies Open, waar ze na afloop de prijs voor “Best Amateur” in ontvangst mocht nemen.

Drie jaar later, in 2016, speelt ze voor het Nederlands Amateur Team en de Miami Hurricanes, het universiteitsteam van de University of Miami. In 2016 won ze onder meer de Betsy Rawls Longhorn Invitational met een toernooirecord op de eerste dag (64 slagen), gevolgd door een 65 op dag 2.

Talentontwikkeling houdt onder meer in dat het talent in kwestie verstandig leert om te gaan met dit soort pieken, en vooral dus met de onvermijdelijke dalen. Voor de ontwikkeling is het belangrijk dat over alle gebeurtenissen heen de stijgende lijn zichtbaar blijft, en dat is bij Dewi zeker het geval. Vandaar de dik verdiende titel “NGF Talent van het jaar 2016“.

Verder lezen?

Developing Mental Toughness: From Research to Practice – Crust & Clough (2011)

Mental Toughness: Critical Reflections and Future Considerations – Gucciardi & Hanton (2016)

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *